8. Sınıf İnkılap Tarihi Çalışma Kitabı Top Yayınları Sayfa 46, 47,48,49 Cevapları

Saltanattan Cumhuriyet’e Doğru

8. Sınıf Top Yayıncılık İnkılap Tarihi Çalışma Kitabı Sayfa 46 Cevabı

A. Saltanatın kaldırılmasına zemin hazırlayan gelişmeleri aşağıdaki bölüme yazınız.

• Cevap: Saltanat Türk devletinde cumhuriyet yönetiminin uygulanmasını engelleyen en büyük engellerden birisiydi. Saltanatın kaldırılması ile monarşi yöntemi de ortadan kalkmış olacaktı. Saltanatın kaldırılmasına zemin hazırlayan en önemli olay; Kurtuluş Savaşının ardından Atatürk’ün Osmanlı monarşi yönetimine ayak uyduramaması ve ulus-devlet anlayışını Türk devletine getirmek istemesi olmuştur.

B. Tek kişi egemenliğine dayalı olan saltanat yönetimi ile cumhuriyet yönetiminin özelliklerini karşılaştırmalı olarak aşağıdaki bölümlere yazınız.

Saltanat (Monarşi) Yönetiminin Özellikleri

• Cevap: Egemenlik ve ülke yönetimi tek kişinin ya da tek bir ailenin elindedir. Osmanlı Devleti döneminde bu sisteme “Saltanat” adı verilmiştir. Monarşi sisteminde ülke ya da hükümet tek bir kişide olurdu ya da o kişinin ailesi arasında pay edilirdi. Bu sistemde halkın devlet ile ilgili olan hiç bir konuda söz hakkı yoktu. Devletin başındaki kişi ya da aile ne isterse halka sorulmaksızın uygulanırdı.

Cumhuriyet Yönetiminin Özellikleri

• Cevap: Bugün ülkemizde uygulanan rejim sistemidir. Halkın kendisini yine kendisi yönettiği bu sistemde devlet ile ilgili tüm kararlar oy sistemi ile halka sorulmaktadır. Mecliste her ilden gelen milletvekilleri milleti Türkiye Büyük Millet Meclisinde temsil ederek halkın sesi olmaktadır.

8. Sınıf Top Yayıncılık İnkılap Tarihi Çalışma Kitabı Sayfa 47 Cevabı

C. Saltanatın kaldırılmasından önce millî egemenlik anlayışının gerçekleştiğini gösteren gelişmeleri aşağıdaki bölüme yazınız.

• Cevap: Saltanatın kaldırılmasından önceki son dönemlerde halk üzerinde milli egemenlik düşüncesi hakim olmaya başlamıştır. Şöyle ki; halk devlet kararları üzerinde söz hakkı olmaya ve kararlar vererek tek vücut olarak ülkeyi korumaya ve kalkındırmaya çalışmıştır.

• Esaretten Bağımsızlığa

  8. Sınıf Top Yayıncılık İnkılap Tarihi Çalışma Kitabı Sayfa 48 Cevabı
  Sevr Barış Antlaşması ve Lozan Barış Antlaşması’nın aşağıda verilen konu başlıkları ile ilgili maddelerini ayrı ayrı yazarak karşılaştırınız.
  KAPİTÜLASYONLAR
  • Sevr Antlaşması: Kapütilâsyonlardan bütün devletler yarar­lanacak.
  • Lozan Antlaşması: Yabancı ülke vatandaşlarının Osmanlı Devleti’nden kazandıkları her türlü adli ve mali kapitülasyonlar kaldırılmıştır.
  • Karşılaştırılması: Sevr antlaşmasında Türk devletinden kapütilasyonlar açısından sonuna kadar faydalanmak isteyen düşman devletlerin hayalleri suya düşmüştür ve Lozan antlaşması maddelerinde nihayet Türk devletinin bağımsızlığını tehdit eden kapitülasyonlar kaldırılmıştır.
  BOĞAZLAR VE İSTANBUL
  • Sevr Antlaşması: Boğazlar,  her zaman bütün devletlerin gemilerine açık bulundurulacak ve “Boğazlar Komisyonu” nün idaresinde bu­lunacak.
  • Lozan Antlaşması: Boğazlar, başkanlığını bir Türk’ün yapacağı uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecektir. Boğazlar’ın her iki tarafında belirlenen alanlar, silahtan ve askerden arındırılacaktır.
  • Karşılaştırılması: Sevr antlaşmasında boğazlarda Türklerin hakimiyeti tamamen ortadan kaldırılmak istenmiştir ancak Lozan antlaşmasında boğazlarda yine Türkler hakim olmuştur.
  AZINLIKLAR
  • Sevr Antlaşması: Azınlıklara   geniş   haklar   verilecek. Müslüman milletlerden de azınlık ihdas edilecek.
  • Lozan Antlaşması: Bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edildi. Yunanistan’daki Türkler ile İstanbul’daki Rumlar yer değiştirecekler. Azınlıklara kendi kiliselerini, okullarını açma hakkı verildi. Kendi dilleri ile eğitim yapabilecekler, gazete çıkarabilecekler. Türkiye’de azınlık olarak Rum, Ermeni ve Yahudiler kabul edilmiştir.
  • Karşılaştırılması: Düşman devletler Sevr antlaşmasında azınlıklara daha büyük haklar verdirmeye çalışarak Türklerin asimile olmasını amaçlamıştır ancak Lozan antlaşmasında Yunanistan ile mübadele yoluna gidilerek azınlık sorunu ortadan kaldırılmıştır.
  ASKERÎ HÜKÜMLER
  • Sevr Antlaşması: Askerlikte, mecburi hizmet olmayacak. Elli bin kişilik bir ordu bulundurulacak. Bu ordunun, Tank ağır makineli tüfek, top ve uçağı olmayacak.
  • Lozan Antlaşması: Türkiye’ye ait topraklarda Türkler savunma ve güvenlik amacı ile asker bulundurabilecek.
  • Karşılaştırılması: Bir devletin en önemli gücü askeri gücüdür. Sevr antlaşmasında düşman devletler emellerini gerçekleştirebilmek için Türklerin askeri gücünü kısıtlamaya hatta ellerinden almaya çalışmışlardır ancak Lozan antlaşmasında Türkler askeri gücünü korumuştur.

  • Misak-ı İktisadi

    8. Sınıf Top Yayıncılık İnkılap Tarihi Çalışma Kitabı Sayfa 49 Cevabı
    Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomi politikalarına yön veren kavramları alt tarafta yer alan açıklamaların üstündeki boşluklara yerleştiriniz.
    Sanayileşme
    Sosyal devlet
    Devletçilik
    Liberal ekonomi
    Tasarruf bilinci
    Ekonomik bağımsızlık
    Özel girişimcinin yapamadıklarını devlet yapmalıdır.
    • Cevap: Devletçilik
    Fabrika üretimine geçilmelidir.
    • Cevap: Sanayileşme
    Çalışanların yaşam koşulları iyileştirilmelidir.
    • Cevap: Sosyal Devlet
    Yerli malı kullanılmalıdır.
    • Cevap: Ekonomik Bağımsızlık
    Türkiye halkı vakitte, servette ve ithalatta israftan kaçar.
    • Cevap: Tasarruf Bilinci
    Özel girişimci desteklenmelidir
    • Cevap: Liberal Ekonomi